۱۰ عامل تأثيرگذار بر قيمت بيت كوين
قيمت بيت كوين
در مورد افزايش يا كاهش قيمت بيت كوين هيچ اصولي وجود ندارد كه بتوان قاطعانه در اين زمينه قضاوت كرد. با وجود اينكه هيچ قيمت واحدي براي بيت كوين در دنيا وجود ندارد، معمولاً قيمت اين ارز ديجيتال در صرافي هاي مختلف، مشابه است.
از سال ۲۰۰۹ كه اولين بيت كوين ايجاد شد، تاكنون قيمت بيت كوين نوسانات شديدي را تجربه كرده است و همين نوسانات را مي توان به عنوان يك فرصت خوب براي معامله گران و كسب سود از اين بازار درنظر گرفت. تريدرها با استفاده از تحليل تكنيكال (بررسي نمودارهاي قيمتي) و تحليل فاندامنتال (بررسي وضعيت اقتصادي-اجتماعي جامعه)، مي توانند قيمت بيت كوين را تحليل و پيش بيني كنند.
عوامل متعددي بر قيمت بيت كوين تأثيرگذار هستند كه در ادامه، مهمترين اين عوامل را با هم بررسي ميكنيم.
عامل اول: سيستم عرضه و تقاضا
سيستم عرضه و تقاضا
بخشي از ارزش فلزهاي گرانبها و قيمتي مانند طلا، به دليل عرضه ي محدود آن ها به دست ميآيد و معمولاً هم قيمت اين فلزات توسط سيستم عرضه و تقاضا (Supply and Demand) كنترل ميشود. عرضه و تقاضا يك فاكتور سادهي اقتصادي است كه روي قيمت خيلي از كالاها تأثير ميگذارد. عرضه و تقاضا بيت كوين نيز از مهمترين و اصلي ترين عواملي محسوب مي شود كه روي قيمت آن تأثيرگذار است.
به طور كلي، هر چه تقاضا بيشتر باشد و حجم محدودي از كالا وجود داشته باشد، قيمت افزايش مييابد و هرچه عرضه زياد و تقاضا كم باشد، قيمت كاهش پيدا ميكند. اين اصل در مورد ارزهاي ديجيتال نيز صادق است. هرچه تقاضا براي يك ارز ديجيتال بيشتر شود و حجم عرضه آن محدود باشد، قيمت آن ارز افزايش پيدا مي كند.
براي مثال با افزايش تقاضاي بيت كوين، قيمت بيت كوين نيز افزايش پيدا مي كند. اين موضوع همان تحليل تكنيكال و بررسي نمودار قيمت بيت كوين است.
عامل دوم: هاوينگ بيت كوين
هلوينگ بيت كوين
جهت كنترل سيستم عرضه و تقاضا، هر ۴ سال يكبار پاداش استخراج بيت كوين نصف مي شود كه به اين پديده هاوينگ (Halving) مي گويند. در سال ۲۰۰۹ كه اولين بيت كوين استخراج شد، پاداش استخراج ۵۰ بيت كوين بود.
اولين هاوينگ در سال ۲۰۱۲ (پاداش استخراج يك بيت كوين: ۲۵ بيت كوين)، دومين هاوينگ در سال ۲۰۱۶ (پاداش استخراج يك بيت كوين: ۱۲.۵ بيت كوين) و سومين هاوينگ در سال ۲۰۲۰ (پاداش استخراج يك بيت كوين: ۶.۲۵ بيت كوين) اتفاق افتاد.
در حال حاضر پاداش استخراج يك بيت كوين كه حدود ۱۰ دقيقه زمان مي برد و دستگاه هاي پرقدرتي نياز دارد، ۶.۲۵ بيت كوين است.
برخي از تحليلگران با بيان اينكه تاريخ هميشه تكرار مي شود، معتقدند كه هاوينگ باعث افزايش قيمت بيت كوين مي شود و اين امر ناشي از كاهش عرضه بيت كوين است؛ چرا كه نصف شدن پاداش استخراج سبب كم شدن فعاليت ماينرها به صورت مقطعي مي شود.
به طور كلي، هيچ قطعيتي در رابطه با افزايش يا كاهش قيمت بيت كوين در اثر پديده هاوينگ وجود ندارد.
عامل سوم: پيچيدگي بلاكچين ها و سختي استخراج
سختي استخراج بيت كوين
هر چه بلاكچين ها ايمنتر و هر چه پيچيدگي استخراج (Difficulty) بيت كوين هم بيشتر باشد، ارزش و قيمت بيت كوين و ساير ارزها بالاتر مي رود. البته در اين صورت، به دست آوردن بقيه ي بيت كوين ها از طريق استخراج هم سخت تر خواهد بود.
بيشتر بدانيد
عامل چهارم: سودمندي ارزهاي ديجيتال
سودمندي ارز ديجيتال
يك عامل مهم و اصلي در تعيين قيمت هر ارز ديجيتالي، مفيد و سودمند بودن آن است. اگر شما نتوانيد براي كار خاصي از يك ارز استفاده كنيد، به عنوان مثال، سرمايه گذاري يا پرداختي را با آن انجام دهيد، آن ارز هيچ گونه ارزشي ندارد. بيتكوين، حتي در مقياس هاي بالا و زياد هم ميتواند در پرداخت ها مورد استفاده قرار بگيرد و اين بدين معناست كه سودمندي بيتكوين بسيار بالا است. همين سودمندي عامل مهمي در افزايش قيمت بيتكوين بشمار مي رود.
پيچيدگي بالاي بيت كوين در كنار مصرف بالاي انرژي براي استخراج آن، موجب افزايش قيمت بيت كوين شده است و به همين خاطر هم ميتواند در سرمايه گذاريها استفاده شود. اگر اين سودمندي و كاربرد ارزها تغيير پيدا كند، ميتواند منجر به نوسانات قيمت شود. براي مثال، سودمندي اتريوم به خاطر يك پلتفرم قرارداد هوشمند است و اين امر، علت قيمت نسبتاً بالاي اتريوم در مقابل ديگر ارزهاي ديجيتال است.
عامل پنجم: فاكتورهاي اجتماعي و فعاليت رسانه ها
فاكتور اجتماعي
از جمله عواملي كه مي تواند بر قيمت بيت كوين تأثيرگذار باشد، فاكتورهاي اجتماعي است كه احساسات سرمايه گذاران بازر ارزهاي ديجيتال را مورد هدف قرار مي دهد.
با استناد به سخنان تام لي (Tom Lee) بنيانگذار شركت تحقيقاتي FundStart Global، مي توان گفت كه اظهار نظر مقامات كشورها، رؤساي شركت هاي مطرح دنيا و سخنراني افراد مشهور در حوزه ارزهاي ديجيتال، مي تواند باعث ايجاد شك و ترديد در سرمايه گذاران شود. اين شك و ترديد ها باعث مي شود كه سرمايه گذاران جهت جلوگيري از ريسك هاي احتمالي بازار، ارزهاي ديجيتال خود را بفروشند و به سرعت سرمايه خود را از اين بازار خارج كنند.
در واقع، مي توان گفت كه ترس از دست دادن سرمايه (FOMO: Fear Of Missing Out) و ترس از دست دادن فرصت سود، باعث مي شود كه سرمايه گذارن دست به تصميم گيري هاي احساساتي براي فروش ارزهاي ديجيتال خود بزنند (منبع: Fool). دقيقاً مانند اتفاقي كه در اين روزها در اثر ايپدمي ويروس كرونا براي بيت كوين و ساير ارزهاي ديجيتال رخ داد. ترس و وحشت در جهان به علت ظهور اين ويروس، باعث شد كاربران دست به فروش دارايي هاي خود بزنند و قيمت بيت كوين و ساير ارزهاي ديجيتال به شدت كاهش پيدا كند.
بازار بيت كوين بارها شاهد اين امر بوده است كه سخنراني يك رئيس جمهور يا يك مدير معروف در دنيا، قيمت آن را به سرعت كاهش يا افزايش داده است. به عنوان مثال، سخنراني مارك زاكربرگ (مدير عامل شركت فيسبوك) در كنگره آمريكا و شهادت او در مورد قابل اطمينان بودن ليبرا، منجر به كاهش قيمت بيت كوين شد (ليبرا ارز ديجيتال پيشنهادي فيسبوك است).
برخي از تحليلگران بازار ارزهاي ديجيتال اين ترس ها و ترديدها را در كوتاه مدت امري طبيعي مي دانند، همانطور كه در بازارهاي سنتي نيز اين ترس ها وجود دارد. نمي توان از بروز احساسات در بازارهاي سنتي و بازار ارزهاي ديجيتال جلوگيري كرد.
هك ارز ديجيتال
دنياي ارزهاي ديجيتال پر بوده است از خبرهايي كه گاهي بيت كوين را حمايت كردند و گاهي باعث منزوي شدن اين ارز ديجيتال محبوب شده است. اخبار منفي كه در مورد هك شدن صرافي هاي بيت كوين و سرقت دارايي ها مانند صرافي بايننس و MTGOX منتشر مي شود، تأثيرات منفي بر قيمت بيت كوين داشته است (منبع: Fool).
براي مثال، وضعيت صرافي MTGOX و انتشار اخبار هك شدن اين صرافي، يكي از عوامل مهم در كاهش قيمت بيت كوين در زمان هاي مختلف ذكر شده است:
در تاريخ ژوئن تا نوامبر ۲۰۱۱، قيمت بيت كوين ۹۴ درصد كاهش يافت كه دليل اصلي آن، هك صرافي MTGOX عنوان شده است (قيمت هر بيت كوين از ۳۲ دلار به ۲ دلار كاهش يافت).
صرافي MTGOX در تاريخ دهم آپريل ۲۰۱۳ به صورت موقت قطع شد و ۷۹ درصد قيمت بيت كوين در اين زمان كاهش پيدا كرد (كاهش قيمت هر بيت كوين از ۲۶۶ دلار به ۵۴ دلار).
صرافي MTGOX مجدد در تاريخ ۲۴ فوريه ۲۰۱۴ هك شد و ۴۹ درصد قيمت بيت كوين كاهش پيدا كرد (قيمت هر بيت كوين از ۸۶۷ دلار به ۴۳۹ دلار رسيد).
همچنين، انتشار خبر رد پذيرش صندوق بازار بورس (ETF) براي بيت كوين توسط كميسيون بورس و اوراق بهادار (SEC)، از عوامل تأثيرگذار در كاهش قيمت بيتكوين بوده است (منبع: coindesk).
در كنار اخبار منفي كه از ابتداي شروع به كار بيت كوين در سراسر دنيا منتشر شده است، اخبار مثبتي هم وجود داشته است كه مي توان گفت كم و بيش اثرات اخبار منفي را تعديل كرده است.
براي مثال، بر اساس بررسي هاي صورت گرفته، مشخص شد كه انتشار خبري مبني بر علاقه شركت بلك راك به بيت كوين سبب افزايش قيمت بيتكوين شده بود. اين شركت، بزرگ ترين شركت مديريت دارايي در جهان است كه كارگروهي را جهت انجام تحقيقات در حوزه ارزهاي ديجيتال و بلاكچين ايجاد كرده است.
جالب است كه بدانيد كميسيون بورس و اوراق بهادار كه قبلاً ETF (صندوق بازار بورس) را براي بيت كوين رد كرده بود، اعلام كرده بود كه تا سپتامبر سال ۲۰۱۸ مجدد در اين مورد تصميم گيري خواهد كرد. همين خبر، يكي از عوامل تأثيرگذار در افزايش قيمت بيتكوين در آن زمان بوده است.
عامل ششم: مسائل قانوني و محدوديت ها
مسائل قاوني
مسائل قانوني و مسائل مربوط به دولت ها نيز ميتواند بر قيمت ارزهاي ديجيتال تأثير بگذارد. اگر يك دولت دربارهي قوانين دارايي و ماليات سخت گير باشد، مخفي كردن دارايي ها با استفاده از ارزهاي ديجيتال تبديل به اقدامي رايج ميشود و اين خود باعث تغيير در قيمت بيت كوين و ساير ارزهاي ديجيتال ميشود زيرا تقاضا براي آنها بيشتر خواهد شد.
يك مثال معروف در اين زمينه، سختگيري كميسيون بورس ايلات متحده است. تام لي (سرمايه گذار مطرح والاستريت)، اقدام اين كميسيون مبني بر دريافت ماليات در ازاي عرضه اوليه سكه (ICO) را جزئي از فشارهاي مقرارتي در حوزه ارزهاي ديجيتال و از عوامل كاهنده قيمت بيتكوين و ساير رمزارزها مي داند.
اقدامات قانوني مثبت براي يك ارز ديجيتال مانند رسمي كردن آنها به عنوان ارز يك كشور، ميتواند اثرات مثبتي در قيمت بيتكوين و ساير ارزهاي ديجيتال داشته باشد؛ در حالي كه ممنوعيت ارزهاي ديجيتال توسط يك كشور ميتواند اثرات منفي برجاي بگذارد.
براي مثال، كشور اكوادور ارزهاي ديجيتال را ممنوع كرده است. در حالي كه برخي كشورها به ارزهاي ديجيتال، حالتي رسمي براي مصارف مالياتي اختصاص داده اند و بعضي از كشورها نيز مانند ژاپن، بيتكوين را به عنوان ارز رسمي پذيرفته اند.
همچنين، محدوديتي كه كشور چين در سال ۲۰۱۷ در نظر گرفت، سبب كاهش ۴۰ درصدي قيمت بيتكوين در تاريخ دوم تا پانزدهم سپتامبر سال ۲۰۱۷ شد. البته، زماني كه كشور چين مجدد حمايت خود را از ارزهاي ديجيتال و بلاكچين اعلام كرد، قيمت بيتكوين دستخوش تغييرات مثبتي شد.
در حال حاضر، قانون و مقرارت درست و حسابي در زمينه ارزهاي ديجيتال در دنيا وجود ندارد و هر كدام از كشورها خط مشي دلخواه خود را انتخاب مي كنند. بعد از گذشت ۱۰ سال از شروع فعاليت بيتكوين، مسئله نبود چارچوب قانوني در بسياري از كشورها، يك مانع بزرگ براي رشد اين ارز ديجيتال محسوب ميشود.
عامل هفتم: پذيرش و درك عمومي
پذيرش عمومي
يكي از چالش هايي كه بازار بيتكوين و ساير ارزهاي ديجيتال با آن دست و پنجه نرم مي كند، مسئله پذيرش و درك ارزهاي ديجيتال توسط عموم مردم، بانك ها، دولت ها و شركت هاي بزرگ است ( Fool).
فهم و ادراك عمومي از يك ارز ديجيتال، روي ارزش آن ارز تأثير بسزايي دارد. به عنوان مثال براي بيتكوين، عامل تأثيرگذار بر قيمت بيتكوين ميتواند مردمي باشند كه به نوآوريها واكنش مثبتي نشان ميدهند؛ با سيستم بانكداري سنتي كنوني مشكل دارند و به دنبال ساز و كاري جديد براي از بين بردن فساد هاي مالي هستند.
عامل هشتم: فورك هاي متعدد
فورك
به دليل فورك هاي متعدد و انشعابات منظم از زنجيره ارزهاي ديجيتال و ايجاد انواع ارز ديجيتال مشتق شده، منتقدان اين بازار ادعا مي كنند كه ارزهاي ديجيتال محدود نيستند و مسئله كميابي ارزهاي ديجيتال را جدي نمي گيرند (Fool).
۲ مثال زير، نمونه هايي از تأثيرات فورك هاي بيت كوين بر قيمت آن است:
در تاريخ ششم تا يازدهم مارس در سال ۲۰۱۳، يك فورك غيرمنتظره براي بيتكوين ايجاد شد و قيمت بيتكوين ۲۵ درصد كاهش يافت.
مسائل مربوط به فورك بيت كوين كش در يازدهم تا شانزدهم ژوئن ۲۰۱۷ باعث كاهش ۳۶ درصدي قيمت بيتكوين شد.
عامل نهم: نهنگ ها و نوسانات بازار
نهنگ
يكي از عوامل كليدي در بازار ارزهاي ديجيتال، افرادي هستند كه مقدار زيادي از سرمايه بازار را در اختيار دارند. به چنين افرادي اصطلاحاً نهنگ يا وال گفته مي شود كه بزرگترين بازيگر ارزهاي ديجيتال است. وال ها در بازار ارز ديجيتال مانند سهامداران عمده در بازار بورس هستند.
از جمله معروف ترين نهنگ ها در بازار ارزهاي ديجيتال، مي توان به ساتوشي ناكاموتو (خالق بيت كوين)، دوقلو هاي وينكلواس و راجر ور اشاره كرد كه مقدار زيادي از كل بيتكوين ها را دارا هستند. برخي از نهنگ ها تمايل دارند كه بيتكوين هاي خود را نگه دارند و برخي به خريد و فروش بيت كوين مي پردازند.
نهنگ ها چه بيت كوين ها را بفروشند و چه آنها را نگه دارند، بر بازار ارزهاي ديجيتال تأثيرگذار هستند.
فرض كنيد يك نهنگ (يا گروهي از نهنگ ها) حجم زيادي از بيتكوين ها را بفروشد. همين كار مي تواند روندي نزولي در بازار ايجاد كند و قيمت ها ريزش پيدا مي كند. چرا كه عموم كاربران فكر مي كنند حجم زيادي از سرمايه در حال خارج شدن از شبكه است و مسئله شك و ترديد ايجاد مي شود (البته در اين شرايط مردم مي توانند از اين فرصت استفاده كنند و به خريد بيت كوين بپردازند).